Meten, weten, verantwoorden en bekostigen met hart voor de publieke zaak
Gemeenten en organisaties in de publieke sector zien zich gesteld voor ingrijpende maatregelen. De maatschappelijke transities zijn in volle gang en het doel, de bedoeling, van alle transitiemaatregelen is dat er diepgaand iets verandert. Het adagium is straks niet meer“iedereen heeft recht op hetzelfde zorgaanbod” maar “gemeenten zijn verplicht maatwerk te (laten) leveren”.
Gemeentelijk beleidsambtenaren en/of (3D) programmamanagers evenals leidinggevenden van organisaties in het publieke domein worstelen met de vraag hoe concreet vorm en inhoud te geven aan lokaal opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap. Meten, weten, verantwoorden en bekostigen met hart voor de publieke zaak. Hoe doe je dat? Hoe maak je financiële afspraken waarbij niet de productie maar de cliëntvraag centraal staat en of zij geholpen zijn met het aanbod. Ook erg belangrijk: hoe voorkom je meten om het meten met gefrustreerde en afgehaakte professionals als gevolg? Zij ervaren vaak dat wat zij moeten registreren niets zegt over de inhoud van hun vak.
De transities zijn ons inziens de uitgelezen kans om weer meer eenvoud en begrijpelijke taal te brengen in de eenduidige uitgangspunten voor bekostigen van publieke organisaties door de gemeentelijke overheid. De financiële bandbreedte kan worden vastgesteld en afspraken gemaakt die perverse prikkels helpen voorkomen. Ook het behalen van effect en resultaat van de (gezamenlijke) inspanningen van de organisaties staat nu meer centraal. Terecht. Daar worden ze tenslotte voor ingehuurd. En overigens: daar leggen ze ook graag rekenschap over af!
Hard controls voor de softe sector
Het moge duidelijk zijn: de opdracht ligt er. Zij vraagt allereerst om heldere lokale afspraken over kwantiteit en kwaliteit en vervolgens om een (accounting) systeem die dat goed kan ondersteunen. Hiermee wordt niet in eerste plaats een (al dan niet landelijk ontwikkeld) softwarepakket bedoeld, maar de set van samenhangende afspraken over logische cijfers en kostprijzen die voor iedereen begrijpelijk zijn.
Onze visie is dat de kracht van een goed accountingsysteem schuilt in het centraal (durven) stellen van de complexiteit van het primaire proces. Cijfers die als basis dienen voor allerhande berekeningen moeten hieraan zo precies mogelijk recht doen. Alleen dan zijn ze zinvol en worden letterlijk van betekenis.
Inzicht en controle kan! Dat is zelfs helemaal niet zo moeilijk. Dat vraagt wel een andere bril opzetten. Wat tot nu toe ver weg leek kan zo heel dicht bij worden gehaald. Wij ontwikkelden een welhaast stupid simpel instrumentarium dat meet wat we willen weten en tegelijkertijd op gezonde wijze helpt sturen en bekostigen. Het is gebaseerd op enkele samenhangende en voor iedereen begrijpelijke en getoetste uitgangspunten waarbij waar nodig steeds rekening is gehouden met de landelijke ICT ontwikkelingen van bijv. Jeugdzorg Nederland en VNG. In onze adviestrajecten helpen we organisaties met de voorstellen tot aanpassing naar cliëntgericht bekostigen en resultaatgericht verantwoorden (oftewel het opleveren van cijfers van betekenis). Wat wij doen is het bij elkaar brengen van drie nauw samenhangende processen op primair, secundair en tertiair niveau. We hebben daarmee drie ingangen om in een traject mee aan de slag te gaan. Dat wil zeggen, het één is nooit af zonder het ander, maar er kan worden gekozen wat de eerste ingang zal zijn. Passend dus bij de meest voorliggende vraag van het moment.
Bij het helpen inrichten gebruiken we in ieder situatie opnieuw vijf basisvragen:
Gemeenten en organisaties in de publieke sector zien zich gesteld voor ingrijpende maatregelen. De maatschappelijke transities zijn in volle gang en het doel, de bedoeling, van alle transitiemaatregelen is dat er diepgaand iets verandert. Het adagium is straks niet meer“iedereen heeft recht op hetzelfde zorgaanbod” maar “gemeenten zijn verplicht maatwerk te (laten) leveren”.
Gemeentelijk beleidsambtenaren en/of (3D) programmamanagers evenals leidinggevenden van organisaties in het publieke domein worstelen met de vraag hoe concreet vorm en inhoud te geven aan lokaal opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap. Meten, weten, verantwoorden en bekostigen met hart voor de publieke zaak. Hoe doe je dat? Hoe maak je financiële afspraken waarbij niet de productie maar de cliëntvraag centraal staat en of zij geholpen zijn met het aanbod. Ook erg belangrijk: hoe voorkom je meten om het meten met gefrustreerde en afgehaakte professionals als gevolg? Zij ervaren vaak dat wat zij moeten registreren niets zegt over de inhoud van hun vak.
De transities zijn ons inziens de uitgelezen kans om weer meer eenvoud en begrijpelijke taal te brengen in de eenduidige uitgangspunten voor bekostigen van publieke organisaties door de gemeentelijke overheid. De financiële bandbreedte kan worden vastgesteld en afspraken gemaakt die perverse prikkels helpen voorkomen. Ook het behalen van effect en resultaat van de (gezamenlijke) inspanningen van de organisaties staat nu meer centraal. Terecht. Daar worden ze tenslotte voor ingehuurd. En overigens: daar leggen ze ook graag rekenschap over af!
Hard controls voor de softe sector
Het moge duidelijk zijn: de opdracht ligt er. Zij vraagt allereerst om heldere lokale afspraken over kwantiteit en kwaliteit en vervolgens om een (accounting) systeem die dat goed kan ondersteunen. Hiermee wordt niet in eerste plaats een (al dan niet landelijk ontwikkeld) softwarepakket bedoeld, maar de set van samenhangende afspraken over logische cijfers en kostprijzen die voor iedereen begrijpelijk zijn.
Onze visie is dat de kracht van een goed accountingsysteem schuilt in het centraal (durven) stellen van de complexiteit van het primaire proces. Cijfers die als basis dienen voor allerhande berekeningen moeten hieraan zo precies mogelijk recht doen. Alleen dan zijn ze zinvol en worden letterlijk van betekenis.
Inzicht en controle kan! Dat is zelfs helemaal niet zo moeilijk. Dat vraagt wel een andere bril opzetten. Wat tot nu toe ver weg leek kan zo heel dicht bij worden gehaald. Wij ontwikkelden een welhaast stupid simpel instrumentarium dat meet wat we willen weten en tegelijkertijd op gezonde wijze helpt sturen en bekostigen. Het is gebaseerd op enkele samenhangende en voor iedereen begrijpelijke en getoetste uitgangspunten waarbij waar nodig steeds rekening is gehouden met de landelijke ICT ontwikkelingen van bijv. Jeugdzorg Nederland en VNG. In onze adviestrajecten helpen we organisaties met de voorstellen tot aanpassing naar cliëntgericht bekostigen en resultaatgericht verantwoorden (oftewel het opleveren van cijfers van betekenis). Wat wij doen is het bij elkaar brengen van drie nauw samenhangende processen op primair, secundair en tertiair niveau. We hebben daarmee drie ingangen om in een traject mee aan de slag te gaan. Dat wil zeggen, het één is nooit af zonder het ander, maar er kan worden gekozen wat de eerste ingang zal zijn. Passend dus bij de meest voorliggende vraag van het moment.
Bij het helpen inrichten gebruiken we in ieder situatie opnieuw vijf basisvragen:
- Wat beloven we eigenlijk?
- Waar kunnen we inhoudelijk op worden afgerekend?
- Wat betekent dit voor mijn werk?
- Binnen welke financiële kaders blijven we?
- Hoe gaan we het doen?
